NOTATKA Z FILMU

CYTOLOGIA (12) MEJOZA (PODZIAŁ MEJOTYCZNY)

Mejoza - z jednej komórki [2n] powstają 4 różne genetycznie komórki [n]

Po co zachodzi mejoza?
powstawanie gamet (komórek rozrodczych), a u niektórych roślin - zarodników (mejospor)

Podobnie jak w mitozie, przed podziałem mejotycznym zachodzi replikacja DNA (ilość DNA zwiększa się z 2c do 4c).

Przebieg mejozy: 

W mejozie następują po sobie dwa podziały, 1 komórka dzieli się na 2, a następnie każda z tych 2 znowu się dzieli na 2. Wyróżniamy następujące etapy:

Profaza I (jak w mitozie)

- chromosomy kondensują się (każdy po replikacji więc składa się z 2 chromatyd siostrzanych), zdublowane centriole jadą do biegunów komórki, zanika otoczka jądrowa

- chromosomy homologiczne parują się w biwalenty (koniugacja) i zachodzi crossing-over (wymiana fragmentów chromosomów). To pierwsze źródło zmienności genetycznej komórek potomnych.

- zaczyna się tworzyć wrzeciono podziałowe.

Metafaza I
biwalenty ustawiają się w płaszczyźnie równikowej komórki

Anafaza I
ziuuuuuu! pojedyncze chromosomy (każdy nadal złożony z 2 chromatyd siostrzanych) rozjeżdżają się do przeciwległych biegunów komórki. Losowo, z każdej pary jeden trafia do jednej komórki potomnej, drugi do drugiej. To drugie źródło zmienności genetycznej.

Telofaza I i cytokineza
zakończenie pierwszego podziału mejotycznego.

Drugi podział mejotyczny (może być od razu ale też dużo później):

Profaza II
znowu to samo. Kondensują się chromosomy, zaczyna zanikać otoczka…

Metafaza II
 teraz już pojedyncze chromosomy ustawiają się na równiku (jak w mitozie), każdy składa się z 2 chromatyd siostrzanych.

Anafaza II
chromatydy odciągane są do przeciwnych biegunów komórki (ziuuuuu) przez włókna wrzeciona podziałowego

Telofaza II, cytokineza
komórka dochodzi do siebie po przejściach, podział cytoplazmy, zakończenie mejozy.

Podsumowanie mejozy:

- z jednej komórki diploidalnej powstają 4 komórki haploidalne (dlatego mejoza to podział redukcyjny)
- komórki te są genetycznie unikalne, różne od siebie
- źródła zmienności tych komórek to:

    1. crossing-over w profazie I

    2. losowe rozchodzenie się chromosomów w anafazie I

- powstające gamety są haploidalne aby po zapłodnieniu mogły utworzyć zygotę diplodalną, z której rozwija się potem diploidalny organizm.